Z jakim dniem sporządzić ZUS ZWUA i ZUS ZUA

Pytanie: Z jaką datą należy przygotować ZUS ZWUA i ponowne ZUS ZUA (zmiana kodu z 01 10 00 na 01 10 10), w przypadku gdy pracownik 19 października 2015 r. dostarczył decyzję o przyznaniu emerytury z dnia 2 września 2015 r.

Wniosek o zwrot nadpłaconych składek

Pytanie: Nadpłaciliśmy składki za dwoje pracowników. Wiemy, że możemy wystąpić do ZUS z wnioskiem o ich zwrot. Jak powinien wyglądać taki wniosek?

Umowa zlecenia z przedsiębiorcą w 2016 roku  

Pytanie: Od września br. zatrudniamy na podstawie umowy zlecenia osobę prowadzącą działalność gospodarczą (na podstawie przepisów o działalności gospodarczej), od której opłaca ona składki ZUS na preferencyjnych zasadach (prawo do „obniżonego” ZUS ma ona do lutego 2017 roku). Od wypłacanego wspomnianemu zleceniobiorcy wynagrodzenia opłacamy jedynie składkę zdrowotną. Czy w 2016 roku zmienią się reguły oskładkowania podpisanego z nami zlecenia?

Zawieszona emerytura wypłacona w pełnej wysokości

Pytanie: ZUS ustalił prawo do emerytury 65-letniej pracownicy w lipcu 2015 r. Wypłata emerytury była jednak zawieszona, ponieważ pracownica nie rozwiązała stosunku pracy. Pracownica złożyła wypowiedzenie i zakończy pracę 23 grudnia. Czy za grudzień otrzyma emeryturę w pełnej miesięcznej wysokości?

Zasiłek opiekuńczy z tytułu opieki nad konkubiną

Pytanie: Pracownik przedłożył zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA, z którego wynika, że zostało ono wystawione z tytułu opieki nad kobietą, która nie jest żoną pracownika. Czy takie zaświadczenie stanowi podstawę do wypłacenia zasiłku opiekuńczego?

Zapomoga dla pracownika

Pytanie:  Ze względu na  pożar, który miał miejsce w mieszkaniu naszego pracownika, wypłaciliśmy mu zapomogę w wysokości 4 tys. zł. Czy powinniśmy ją oskładkować?

Urlop wychowawczy w częściach i zwolnienie ze składek na FP i FGŚP

Pytanie: W roku ubiegłym pracownik wykorzystał część urlopu wychowawczego. Po powrocie do pracy nie opłacaliśmy za niego składek na FP i FGŚP. Teraz chciałby skorzystać z dalszej części urlopu. Co w takiej sytuacji z ulgą w opłacaniu składek po ponownym powrocie pracownika do firmy?

Tylko czynny nauczyciel ma prawo do świadczenia kompensacyjnego

Osoba starająca się o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne musi mieć status nauczyciela w chwili składania wniosku. Nie może więc przed złożeniem wniosku rozwiązać nauczycielskiego stosunku pracy. Tak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z 8 września 2015 r.

Ryczałty, deputaty i ekwiwalenty w podstawie wymiaru składek

Oprócz wynagrodzeń zasadniczych i dodatków do nich pracownicy często otrzymują różnego rodzaju ryczałty, deputaty oraz ekwiwalenty. Niektóre z nich przysługują na podstawie ogólnie obowiązujących przepisów, inne zaś wypłacane są na podstawie przepisów zakładowych. Oskładkowanie tego rodzaju świadczeń budzi wiele wątpliwości, tym bardziej, że w niektórych przypadkach część danego świadczenia wyłączona jest z oskładkowania, a od pozostałej części składki powinny być naliczane.

Świadczenia chorobowe w okresie wypowiedzenia

W okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik objęty jest obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi, a więc również ubezpieczeniem chorobowym. Oznacza to, że w tym okresie ma prawo do wynagrodzenia i zasiłku chorobowego.

Podpisanie umowy cywilnoprawnej w 2015 roku

Samoistne umowy zlecenia rodzą w 2015 roku obowiązek ubezpieczeń: emerytalnego, rentowych, wypadkowego oraz zdrowotnego. Trwa on od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia wykonywania zlecenia do dnia rozwiązania albo wygaśnięcia umowy. Ubezpieczenie chorobowe jest tu natomiast dobrowolne. Ubezpieczeniom ze zlecenia nie podlegają uczniowie gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych oraz studenci, o ile nie ukończyli 26. roku życia. Inaczej jest z umowami podpisywanymi z własnym pracownikiem.

Źle przeprowadzony outsourcing może mieć konsekwencje składkowe

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przestrzega przed niewłaściwym dokonaniem outsourcingu pracowniczego. Firmy zwrócić szczególną uwagę na skutki zawierania tego rodzaju umów. Można bowiem narazić się na obciążenie zaległymi składkami, wraz odsetkami za zwłokę.

Weryfikacja dokumentów rozliczeniowych – ułatwienia dla płatników

W programie Płatnik 10.01.001 zakres weryfikacji dokumentów ubezpieczeniowych znacznie rozszerzono. Chodzi o to, aby płatnicy składek mogli dzięki temu liczyć na pomoc w sporządzaniu i przekazywaniu do ZUS poprawnych dokumentów ubezpieczeniowych, tzn. dokumentów, które nie zawierają błędów.

Umowa o dzieło na jednorazowe szkolenia zwolniona ze składek

Pojedynczy wykład czy szkolenie nie powinien być oskładkowany, w przypadku gdy nosi znamiona wypowiedzi autorskiej. Tak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z 12 sierpnia 2015 r. (sygn. I UK 389/14).

Weryfikacja podstaw wymiaru składek wykazanych w dokumentach rozliczeniowych

W programie Płatnik (począwszy od wersji 9.01.001) wprowadzono wiele nowych weryfikacji dotyczących sporządzonych dokumentów ubezpieczeniowych oraz zestawów dokumentów. Większość z nich odbywa się na podstawie danych pobranych z ZUS (z konta płatnika składek i kont ubezpieczonych). Dlatego wyniki tych weryfikacji widoczne są dla użytkowników programu, gdy płatnik składek pracuje już w drugim etapie udostępniania modyfikacji i nowych funkcjonalności programu Płatnik (tj. w ramach Interaktywnego Płatnika Plus).

Świadczenie urlopowe dla niepełnoetatowca

Pytanie: Pracownikom wypłacane są świadczenia urlopowe w tej samej wysokości bez względu na wymiar czasu pracy. Zgodnie z rozporządzeniem składkowym nie odprowadzaliśmy od nich składek. Aktualnie kontrola z jednostki nadrzędnej zakwestionowała nam to i nakazała wsteczne naliczenie składek od świadczeń wypłaconych niepełnoetatowcom. Czy słusznie?

Obowiązki płatnika składek w przypadku zawarcia umowy zlecenia

Podpisanie umowy zlecenia nakłada na zleceniodawcę, jako płatnika składek, określone obowiązki. Aby wywiązywać się z nich, należy dysponować określonymi informacjami uzyskanymi od zleceniobiorcy. Zleceniodawcy często jednak dokonują zgłoszeń oraz naliczają składki, nie posiadając oświadczeniami zleceniobiorców. W ten sposób narażają się na popełnienie błędów, które będą wymagały korekty.  

Zmiany w ustawie o świadczeniach pieniężnych w razie choroby i macierzyństwa

 12 czerwca Senat przyjął bez poprawek nowelizację ustawy o świadczeniach pieniężnych w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw. Wprowadza ona e-zwolnienia lekarskie, nowe zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego dla osób prowadzących działalność oraz szersze uprawnienia do urlopów macierzyńskich i rodzicielskich dla samotnych ojców.

Zmiana i korekta kodu tytułu ubezpieczenia

Informacja, z jakiego tytułu następuje zgłoszenie do ubezpieczeń oraz o tym, czy zgłaszana osoba ma ustalone prawo do emerytury lub renty oraz czy posiada orzeczenie o niepełnosprawności, zawarta jest w kodzie tytułu ubezpieczenia. Trzeba zwrócić uwagę na to, że sposób korekty popełnionego błędu lub przygotowanie zmiany zależy od rodzaju dokumentu, w którym wpisano kod. Chodzi więc o to, czy jest to zgłoszenie do ubezpieczeń, raport miesięczny, deklaracja czy też wyrejestrowanie.

Zawieszalność renty (emerytury) w związku z wykonywaniem umowy o dzieło

Pytanie: Zawarliśmy umowę o dzieło z osobą, która jest uprawniona do renty z tytułu niezdolności do pracy. Czy w związku z tym mamy obowiązek wystawiać dla ZUS zaświadczenia o wysokości osiąganych przychodów w celu oceny przez organ rentowy, czy renta powinna zostać zawieszona w związku z osiąganiem przychodu?

Zasiłek chorobowy dla prowadzącego działalność gospodarczą

Pytanie: Do 31 stycznia 2015 r. osoba była zatrudniona w ramach stosunku pracy. Od 1 lutego rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej. Z tego tytułu opłaca wszystkie składki ZUS (w tym dobrowolną składkę chorobową). Od 10 kwietnia przebywa na zwolnieniu lekarskim. Czy przysługuje jej zasiłek chorobowy? Jeżeli tak, od jakiej podstawy zostanie naliczony?

Niepełnosprawność osoby wymagającej opieki – liczba dni, za które pracownikowi przysługuje zasiłek opiekuńczy

Pytanie: Pracownik wykorzystał już w tym roku 14 dni opieki nad żoną. Obecnie dostarczył kolejne zwolnienie lekarskie – opiekę nad synem urodzonym 11 maja 1987 r.? Czy dokumentem uprawniającym do przyznania oraz wypłacenia zasiłku jest przedstawienie orzeczenia o niepełnosprawności (nie jest to potwierdzona informacja)? Czy może wykorzystać łącznie maksymalnie do 60 dni? Czy pracownikowi przysługuje taki zasiłek opiekuńczy?

Tworzenie dokumentów rozliczeniowych na podstawie kompletów rozliczeniowych pobranych z ZUS

W programie Płatnik w wersji 10.01.001 wprowadzono kilka zmian, a wśród nich m.in. zmianę w „Kreatorze dokumentów rozliczeniowych”. Zmiana ta polega na umożliwieniu płatnikom składek tworzenia dokumentów rozliczeniowych na podstawie kompletów pobranych z ZUS. Znacznie ułatwi to pracę płatnikom składek, szczególnie tym, którzy sporządzają i przekazują do ZUS wiele korekt.

Zmiany dotyczące pracownika, o których trzeba poinformować ZUS

Zakup ubioru sportowego dla pracowników i zleceniobiorców w ośrodku sportu i rekreacji

Pytanie: Dyrektor Gminnego Ośrodka Sportu i Rekreacji zakupił z własnego budżetu (nie z funduszu socjalnego) ubrania sportowe dla pracowników oraz trenerów zatrudnionych na zlecenie (opłacają tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne). Osoby te uzyskują minimalne wynagrodzenie. Zakupy te nie wynikają ani z regulaminu, ani z innych przepisów. Czy od tych świadczeń należy odprowadzić zaliczkę na podatek i składki na ubezpieczenia społeczne?

Wpływ zawieszenia wypłaty premii na ustalenie wysokości wynagrodzenia za urlop i świadczeń chorobowych

Pytanie: Na podstawie postanowień układu zbiorowego pracy nasza spółka wypłaca pracownikom regulaminową premię miesięczną w wysokości 30% wynagrodzenia zasadniczego z dodatkiem funkcyjnym. Na podstawie zawartego porozumienia ze związkami zawodowymi, biorąc pod uwagę trudną sytuację finansową spółki, podjęta została decyzja o wstrzymaniu wypłaty premii za lipiec i sierpień br. Czy w tej sytuacji składnik premii będzie uwzględniany przy wyliczaniu podstawy do urlopu wypoczynkowego i podstawy chorobowej za miesiące wakacyjne?

Samochód w firmie – podstawa wymiaru składek

Jednym ze świadczeń pozapłacowych przyznawanych pracownikom jest umożliwienie im  korzystania z samochodu służbowego w celach prywatnych. Świadczenia tego rodzaju podlegają oskładkowaniu. Do podstawy wymiaru składek przyjmowane są różne kwoty w zależności od zasad użytkowania pojazdu oraz pojemności silnika. W praktyce występują też sytuacje odwrotne, kiedy to pracownik wykorzystuje swój prywatny samochód w celach służbowych, otrzymując z tego tytułu stosowną rekompensatę. Wypłacone pracownikom kwoty są zwolnione z oskładkowania, ale tylko do określonych wysokości i pod pewnymi warunkami.

Obowiązki płatników składek w zakresie sporządzania i przekazywania do ZUS dokumentów ubezpieczeniowych

Obowiązki płatników składek wynikające z przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych dotyczą m.in. zgłoszenia płatnika i ubezpieczonych oraz rozliczania i opłacania składek. Mimo że ustawa z 7 listopada 2014 r. o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej zniosła obowiązek sprawdzania w terminie do 30 kwietnia prawidłowości danych przekazanych do ZUS w imiennych raportach miesięcznych za ubiegły rok, to jednak pozostał obowiązek korygowania nieprawidłowości danych wykazanych w dokumentach ubezpieczeniowych przekazywanych do ZUS w terminie 7 dni od stwierdzenia tych nieprawidłowości we własnym zakresie, czy też otrzymania zawiadomienia z ZUS.

Choroba i opieka w czasie urlopu wypoczynkowego lub bezpłatnego

Choroba pracownika lub konieczność sprawowania przez niego opieki nad członkiem rodziny w trakcie urlopu wypoczynkowego albo urlopu bezpłatnego oznacza dla pracodawcy obowiązki, z których realizacją wiążą się wątpliwości. Dotyczą one przede wszystkim ustalania prawa do świadczeń, zwłaszcza w czasie urlopu bezpłatnego, sposobu wypełniania formularzy ubezpieczeniowych oraz wpływu choroby lub opieki na trwający urlop.

Zmiany w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Nowelizacja przewiduje m.in zmiany w stosowaniu tzw. tablic trwania życia, ogłaszanych corocznie przez prezesa GUS. Ponadto dla osób urodzonych przed dniem 1 stycznia 1949 r. pobierających wcześniejsze emerytury wprowadzono możliwość ponownego obliczenia wysokości emerytury z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego zgodnie z nowymi zasadami (obowiązującymi od 1 stycznia 1999 r.). Wprowadzono również w określonych przypadkach zmiany w zasadach ustalania kapitału początkowego. 

Waloryzacja podstawy zasiłku chorobowego od kwietnia do czerwca

Wskaźnik waloryzacji podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmowany w celu obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego w II kwartale 2015 r. wynosi 105,4%.

Składniki do określonego terminu w podstawie wymiaru zasiłków

Pracownik otrzymuje niektóre składniki wynagrodzenia tylko przez pewien czas, np. przez okres zwiększonych obowiązków albo zastępowania nieobecnej osoby pełniącej funkcję kierowniczą. Zdarza się także, że pracodawca zmienia obowiązujące u niego zasady wynagradzania, likwidując niektóre składniki wynagrodzenia, zamieniając je na inne albo włączając w całości lub w części do innych składników. Z pracownikami zawierane są także umowy zlecenia lub umowy o dzieło, które dla celów ubezpieczeń społecznych traktowane są jak wynagrodzenie ze stosunku pracy. Wszystkie te sytuacje mają wpływ na obliczanie podstawy wymiaru przysługujących pracownikom zasiłków oraz wynagrodzenia za czas choroby.

Zmiany w zasadach refundacji składek za niepełnosprawne prowadzące działalność

Osoby niepełnosprawne prowadzące działalność gospodarczą lub rolniczą zachowają prawo do refundacji składek na ubezpieczenie społeczne, także wówczas, gdy nieznacznie opóźnią się z ich opłaceniem. Zmiany mają wejść w życie z dniem 1 października 2015 r.

Wzrost świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2015 r.

Termin kolejnej waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych przypada 1 marca 2015 r. Zasady tegorocznej waloryzacji zmodyfikowano poprzez wprowadzenie minimalnej gwarantowanej kwoty podwyżki, którą musi otrzymać każdy emeryt lub rencista. Waloryzacja obejmie nie tylko świadczenia przysługujące z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ale również np. świadczenia mundurowe, a także dodatki do emerytur i  rent.

Wynagrodzenie chorobowe z tytułu choroby po zasiłku macierzyńskim

Pytanie: Pracownica wróciła do pracy po urlopie macierzyńskim, ale już po dwóch tygodniach stała się niezdolna do pracy z powodu choroby. Czy w związku z tym, że przed pójściem na urlop wykorzystała już limit dni, przez które przysługuje wynagrodzenie chorobowe, powinniśmy wypłacić jej od razu zasiłek chorobowy?

Zaliczanie okresu zasadniczej służby wojskowej do okresu pracy w szczególnych warunkach

Pytanie: Pracownik ubiega się o wcześniejszą emeryturę na podst. art. 184 ustawy emerytalnej. W 1972 r. pracownik został powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej. W tym czasie pracował na stanowisku zaliczanym do pracy w szczególnych warunkach. Po odbyciu służby pracownik powrócił do tego samego zakładu pracy, na to samo stanowisko. Czy okres tej służby można zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach?

Świadczenia chorobowe dla starszych pracowników

Zasady wypłacania świadczeń chorobowych przysługujących pracownikom w wieku powyżej 50 lat różnią się od powszechnie obowiązujących. Krótszy jest okres, za który wypłacane jest wynagrodzenie chorobowe, jak również inna jest stawka zasiłku chorobowego za niektóre dni pobytu w szpitalu. Kontrole ZUS pokazują, że pracodawcy mają kłopoty z prawidłowym zastosowaniem odmiennych regulacji – zwłaszcza w bardziej skomplikowanych sytuacjach.

Składki emerytalno-rentowe w pytaniach i odpowiedziach

Ustalanie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe jest jednym z podstawowych obowiązków płatników składek. Aby nie popełnić błędu, trzeba znać wyłączenia z podstawy wymiaru wynikające z rozporządzenia składkowego, w którym wymieniono  ponad 30 rodzajów przychodów, które nie wchodzą do podstawy wymiaru składek. Można je podzielić na dwie zasadnicze grupy, czyli wypłaty pieniężne oraz świadczenia w naturze.

Terminy i okresy w świadczeniach chorobowych w 2015 roku

Przepisy ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa i Kodeksu pracy wyznaczają konkretne terminy i oznaczają okresy, istotne przy ustalaniu prawa do świadczeń z tytułu choroby i przy wypłacie tych świadczeń. Pracodawca musi je znać i bezwzględnie o nich pamiętać przy ustalaniu prawa do wynagrodzenia za okres choroby, zasiłków chorobowych lub świadczenia rehabilitacyjnego.

Składki z tytułu pracy na urlopach macierzyńskich i wychowawczych w 2015 roku

Coraz częściej zdarza się, że osoby przebywające na urlopach macierzyńskich, rodzicielskich lub wychowawczych podejmują w ich trakcie dodatkową pracę. Możliwość podjęcia zatrudnienia w czasie takiego urlopu uzależniona jest od jego rodzaju. Rodzaj urlopu oraz podstawa zarobkowania ma też wpływ na zakres i charakter ubezpieczeń z tytułu dodatkowej pracy podczas urlopu. Te dwa elementy decydują również o rodzaju dokumentów, które należy przekazać do ZUS i sposobie ich wypełniania.

Skutki podwyższenia minimalnego wynagrodzenia w 2015 r. w zakresie składek i świadczeń

Obowiązujące przepisy zapewniają pracownikowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze czasu pracy wynagrodzenie w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę obowiązujące w danym roku. W pierwszym roku pracy zawodowej wynagrodzenie może być obniżone do 80% wynagrodzenia minimalnego. Od 1 stycznia 2015 r. zmianie ulega wysokość minimalnego wynagrodzenia. Do końca bieżącego roku wynagrodzenie to wynosi 1.680 zł, a od 1 stycznia 2015 r. – 1.750 zł. Podwyższenie tej kwoty wiąże się z konsekwencjami w zakresie opłacania składek na ubezpieczenia społeczne niektórych grup ubezpieczonych oraz w zakresie świadczeń chorobowych.

Premie kwartalne i roczne w podstawie wymiaru zasiłków

Jeżeli pracownikowi przysługują składniki za okresy dłuższe niż miesiąc i nie zachowuje on do nich prawa za okresy pobierania zasiłków, uwzględnia się je w podstawie wymiaru zasiłków. Kwot tych składników nie dolicza się jednak do wynagrodzenia za miesiąc, w którym składnik wypłacono. Przy obliczaniu podstawy wymiaru zasiłku uwzględnia się składniki miesięczne i z ich uwzględnieniem oblicza przeciętne miesięczne wynagrodzenie, a następnie do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia dolicza się składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż miesiąc.