Kontrole prowadzone przez ZUS pokazują, że płatnicy bardzo często zawierają umowy cywilnoprawne (umowę zlecenie lub umowę o dzieło) w sytuacjach, w których spełnione są przesłanki warunkujące nawiązanie stosunku pracy, a więc podpisania umowy o pracę. Z uwagi na oszczędności w zakresie obciążeń składkowych zamiast umów zleceń zawierane są też często umowy o dzieło. Podważenie przez ZUS rodzaju zawartej umowy nakłada na płatników wiele obowiązków dotyczących, zarówno korekt złożonych już dokumentów ubezpieczeniowych, jak i uregulowania zaległych składek – często z odsetkami za zwłokę.