PIT-2 – kto składa i w jakich terminach

Pracownik spełniający wymagane warunki może złożyć przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia oświadczenie PIT-2, na podstawie którego pracodawca uwzględni w zaliczkach na podatek kwotę wolną od podatku. Nowe przepisy nie zmieniły zasad składania tego oświadczenia, jednak od 10 stycznia obowiązuje nowa wersja PIT-2(7). Od 1 stycznia 2022 r. oświadczenie PIT-2 nabrało większego znaczenia z uwagi na wyższą kwotę wolną, o którą pracodawca może obniżyć zaliczkę na podatek dochodowy pracownikowi, który złożył mu PIT-2.

PIT-2

Pracownik składa oświadczenie według ustalonego wzoru, w którym stwierdza, że:

  • nie otrzymuje emerytury lub renty za pośrednictwem płatnika,
  • nie osiąga dochodów z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną,
  • nie osiąga dochodów, od których jest obowiązany opłacać zaliczki na podstawie art. 44 ust. 3 ustawy o PIT, czyli zaliczki z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej;
  • nie otrzymuje świadczeń pieniężnych wypłacanych z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Ten pracodawca, któremu składa oświadczenie, jest właściwy do stosowania zmniejszenia zaliczki o kwotę wolną.

Tabela. Oświadczenie PIT-2 – odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania

Czy pracownik może złożyć PIT-2 wyłącznie przed wypłatą pierwszego wynagrodzenia?

Niekoniecznie. Co do zasady, PIT-2 składa się raz, zaraz po podjęciu pracy u danego pracodawcy, tj. przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia. Jednak, zdaniem resortu finansów, nie ma przeszkód, aby pracodawca przyjął i stosował to oświadczenie w dowolnym momencie roku. Z obowiązujących przepisów nie wynika brak takiej możliwości. Poza tym nie będzie to też skutkowało negatywnymi konsekwencjami ani dla pracodawcy, ani dla pracownika. Tak czytamy w informacji zamieszczonej na stronach rządowych (patrz: https://www.gov.pl/web/finanse/pit-2-sklada-sie-raz-polski-lad-nie-zmienia-obowiazujacych-zasad).

Czy kwota wolna od podatku dotyczy wszystkich pracowników, czyli niezależnie od wysokości uzyskanego dochodu?

Wysokość dochodów nie ma wpływu na możliwość korzystania z kwoty wolnej od podatku.

Od 1 stycznia 2022 r. wyższa kwota wolna i wyższa kwota zmniejszająca podatek dotyczą wszystkich pracowników. A zatem nie ma znaczenia, jaka jest wysokość wynagrodzenia „na rękę”. Kwota wolna oraz kwota zmniejszająca podatek przysługują również tym pracownikom, którzy przekroczą próg podatkowy, a więc tym, których dochód roczny do opodatkowania jest wyższy niż 120.000 zł. Oczywiście kwota zmniejszająca podatek jest uwzględniana przez pracodawcę w zaliczkach na podatek na podstawie składanego przez pracownika oświadczenia PIT-2.

Czy oświadczenie PIT-2 można wycofać? Przepisy nic o tym nie mówią

 

Można. Zakład pracy nie zmniejsza zaliczki na podatek o kwotę wolną, jeżeli podatnik powiadomił go o zmianach stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia PIT-2 (art. 32 ust. 4 ustawy o PIT).

Proszę pamiętać, że pracownikowi przysługuje tylko jedna kwota wolna od podatku, którą w przypadku:

  • emeryta (rencisty) uwzględnia w zaliczkach organ rentowy;
  • przedsiębiorcy kwotę wolną uwzględnia się przy opłacaniu zaliczek na podatek od dochodów z działalności gospodarczej.

Natomiast osoba zatrudniona u kilku pracodawców może upoważnić tylko jednego z nich do uwzględniania kwoty wolnej w potrącanych zaliczkach na podatek. W przypadku kilkakrotnego stosowania kwoty wolnej w trakcie roku pracownik musiałby dopłacać do podatku w rocznym rozliczeniu, czyli w składanym zeznaniu podatkowym. Po zmianie przepisów podwyższających kwotę wolna od podatku kwota takiej niedopłaty podatku może być dosyć dotkliwa. Jeżeli pracownik złoży PIT-2 pracodawcy, oświadczenie to zachowuje ważność w kolejnych latach podatkowych, aż do jego odwołania czy też wycofania przez pracownika. W związku z tym pracownik ma możliwość niezłożenia PIT-2 i w każdym czasie złożone oświadczenie może wycofać (patrz: https://www.gov.pl/web/finanse/pit-2-sklada-sie-raz-polski-lad-nie-zmienia-obowiazujacych-zasad).

Czy PIT-2 może złożyć zleceniobiorca?

Nie. Możliwość złożenia PIT-2 oraz obniżenia zaliczki o kwotę wolną dotyczy zaliczek potrącanych i odprowadzanych z tytułu stosunku pracy i innych pokrewnych. Oświadczenia PIT-2 nie można złożyć w przypadku realizowania umowy zlecenia czy też umowy o dzieło, ponieważ przepisy regulujące zasady pobierania i odprowadzania podatku od tego rodzaju umów, czyli art. 41 i art. 42 ustawy o PIT, nie przewidują takiej możliwości.

Do końca 2021 r. nie opublikowano w Dzienniku Ustaw rozporządzenia z nowymi wzorami formularzy podatkowych dotyczących płatników podatku dochodowego. Gdzie szukać nowych wzorów formularzy?

Od 1 stycznia 2022 r. zmieniły się zasady publikacji nowych wersji formularzy podatkowych wymienionych w art. 45b ustawy o PIT, w tym PIT-2, które obecnie będą udostępniane na stronach internetowych resortu finansów.

Zgodnie z art. 45b ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r., minister właściwy do spraw finansów publicznych udostępni w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu ustalone wzory dokumentu elektronicznego m.in. oświadczenia PIT-2.

Ustalone wzory dokumentu elektronicznego zawierają pozycje umożliwiające prawidłowe wykonanie obowiązku przez obowiązanych do ich złożenia, w tym:

  • nazwę, symbol oraz wariant formularza,
  • dane identyfikacyjne,
  • objaśnienia co do sposobu wypełniania, terminu i miejsca składania formularza.

Oznacza to, że nowych wersji formularzy podatkowych, wymienionych w art. 45b ustawy o PIT, trzeba szukać na stronach internetowych resortu finansów, a nie w rozporządzeniu publikowanym w Dzienniku Ustaw.

Zasady składania PIT-2

Generalnie PIT-2 składa się przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia w roku podatkowym. Przy czym oświadczenia PIT-2 nie składa się, jeżeli stan faktyczny wynikający z oświadczenia złożonego w latach poprzednich nie uległ zmianie. Przepisy wprowadzone tzw. Polskim Ładem składkowo-podatkowym nie zmieniły tej zasady. Oznacza to, że jeżeli nie zmienią się wymienione wyżej warunki, PIT-2 pracownik składa pracodawcy tylko raz.

Obliczoną zaliczkę na podatek pracodawca zmniejsza o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej. Polski Ład składkowo-podatkowy wprowadził podwyżkę kwoty wolnej od podatku do 30.000 zł. Z nowej skali podatkowej wynika, że roczna kwota zmniejszająca podatek wynosi 5.100 zł. W związku z tym kwota wolna od naliczenia podatku wynosi 30.000 zł (5.100 : 17%). Podwyższenie kwoty wolnej spowodowało, że wzrosła także kwota zmniejszająca zaliczki na podatek. Do końca 2021 roku kwota zmniejszająca zaliczkę na podatek wynosiła 43,76 zł miesięcznie. Od 1 stycznia 2022 r. wynosi prawie 10 razy więcej – czyli miesięcznie 425 zł (1/12 z 5.100 zł).

Pracodawca nie zmniejsza zaliczki o kwotę wolną, jeżeli pracownik powiadomił go o zmianach stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia. Przypominamy też, że od 1 stycznia 2022 r. nie obniża się już zaliczki na podatek o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne.

 

Autor:

Sławomir Liżewski

prawnik, specjalista w zakresie prawa gospodarczego