Zmiany w Polskim Ładzie od lipca 2022 roku - szczegółowe wyjaśnienia

Propozycje zmian w Polskim Ładzie w zakresie podatków i składek przedstawione przez resort finansów pod koniec marca zakładają odejście od ustalania zaliczek na podatek według zasad z 2021 roku i 2022 roku i od stosowania mechanizmy tzw. rolowania niepobranej części zaliczki do momentu, aż w całości zostanie pobrana przez płatnika.

Zmiany w Polskim Ładzie od 1 lipca

 

Obniżona stawka podatkowa

Stawka podatkowa zostanie obniżona z 17% do 12% dla podatników rozliczających się według skali podatkowej. Ta zmiana będzie miał także wpływ na kwotę wolną od podatku. Aktualnie ta kwota wynosi 5.100 zł (30.000 zł x 17%). Po zmianie będzie wynosiła 3.600 zł (30.000 zł x 12%). Po osiągnięciu dochodu 120.000 zł tak jak i obecnie będzie obowiązywała stawka 32%.

Po wejściu w życie zmiany podatek od dochodów w wysokości 120.000 zł (tj. na poziomie granicy przedziału skali podatkowej) wyniesie 10.800 zł, zamiast dotychczasowej kwoty 15.300 zł. Wobec tego podatnicy uzyskujący dochody 120.000 zł na nowych zasadach z obniżoną stawką zyskają w skali roku 4.800 zł.

Niższy podatek będzie pobierany zaraz po wejściu w życie nowelizacji ustawy, już na etapie poboru zaliczek na podatek przy zastosowaniu 12% stawki. Natomiast ostateczny zysk z tej zmiany będzie odczuwalny przy rozliczeniu rocznym.

Pracownik z wynagrodzeniem 5.000 zł brutto miesięcznie, z PIT-2 i podstawowymi kosztami na zmianach zyska 78 zł miesięcznie, czyli 936 zł rocznie.

 

czerwiec

lipiec

Wynagrodzenie

5.000

5.000

Składki na ubezp. społ.

685,50

685,50

Podstawa na zdrowotne

4.314,50

4.314,50

Składka zdrowotna

388,31

388,31

Podstawa do opodatkowania

4.065

4.065

Zaliczka na podatek

266

188

Wynagrodzenie netto

3.660,19

3.738,19

Utrzymanie kwoty wolnej na poziomie 30.000 zł oznacza nową kwotę zmniejszająca podatek, skoro obniżeniu ulega najniższa stawka podatkowa do 12%. Nowa kwota zmniejszająca podatek (przekładająca się na kwotę wolną od podatku w wysokości 30.000 zł) wynosi 3.600 zł (30.000z ł x 12% = 3.600 zł). Konsekwencją tego jest też odpowiadająca jej zmiana kwoty zmniejszającej miesięczne zaliczki na podatek na 300 zł (1/12 z kwoty zmniejszającej podatek 3 600 zł = 300 zł). Przed zmianą była to kwota 425 zł (30.000 zł x 17%).

 

Nowe obowiązki związane z pobieraniem zaliczek  i zasady stosowania kwoty wolnej

Na płatniku, który nawiązuje nowy stosunek zatrudnienia (np. stosunek pracy czy zlecenia, umowę o zarządzenia przedsiębiorstwem, kontrakt menedżerski) będzie spoczywał obowiązek zainicjowania złożenia przez zatrudnianego podatnika wniosku (oświadczenia) o zasadach stosowania przez płatnika 1/12 kwoty zmniejszającej podatek oraz odliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne przy obliczaniu zaliczki na podatek. Dotychczas taki obowiązek nie był sformułowany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zmianie mają ulec zasady stosowania kwoty wolnej od podatku w trakcie roku podatkowego.

Pracownicy mający więcej niż jedno źródło dochodów będą mogli upoważnić nawet trzech pracodawców do zmniejszania zaliczek na podatek – o kwotę wynosząca 3.600 zł.

Pracownik, który mam dwóch pracodawców, będzie mógł złożyć oświadczenie, aby każdy z nich stosował kwotę zmniejszającą w wysokości 1/24 (tj. po 150 zł miesięcznie).

Osoba, która ma trzech pracodawców, będzie mogła złożyć im oświadczenie, aby każdy z nich stosował kwotę wolną w wysokości 1/36 (tj. po 100 zł miesięczne).

Przedstawione rozwiązanie spowoduje, że podatnicy uzyskujący przychody z kilku źródeł będą mogli w pełni korzystać z kwoty wolnej już na etapie pobierania zaliczek na podatek. Te zasady będą dotyczyły m.in. pracodawców, zleceniodawców, organów rentowych,


Płatnik będzie stosował zmniejszenie zaliczki o 1/12, chyba że podatnik złoży oświadczenie o stosowaniu zmniejszenia o 1/24, 1/36 albo wniosek o rezygnację ze stosowania pomniejszenia.


Podatnik uzyskujący w danym miesiącu przychody od więcej niż jednego płatnika, będzie mógł złożyć oświadczenie o stosowanie pomniejszenia, jeżeli:

1)         łączna kwota pomniejszenia stosowana przez wszystkich płatników w tym miesiącu nie przekracza kwoty stanowiącej 1/12 kwoty zmniejszającej podatek oraz

2)         w roku podatkowym podatnik za pośrednictwem płatnika nie skorzystał w pełnej wysokości z pomniejszenia kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, w tym również gdy złożył wniosek o niepobieranie zaliczek w danym roku podatkowym.

Podatnik będzie mógł swobodniej decydować o zastosowaniu kwoty wolnej przez płatnika. Po pierwsze, zamiast jednego płatnika będzie mógł wskazać do trzech płatników, którzy mogą zastosować kwotę zmniejszającą podatek. Zmiana ta jest korzystna dla wieloetatowców, którzy do tej pory mogli wskazać tylko jednego pracodawcę do stosowania zmniejszenia.

Kwotę wolną będą mogli stosować również zleceniodawcy i pozostali płatnicy wypłacający świadczenia z działalności wykonywanej osobiście.

 

Nowe obowiązki pracodawców – ważne daty

Pracodawca będzie miał obowiązek wystąpienia do swoich pracowników do 15 czerwca 2022 r. o aktualizację wcześniej złożonego oświadczenia PIT-2.

Pracodawcy zostaną zobowiązani do zapytania, czy pracownicy chcą skorzystać z nowych rozwiązań dotyczących stosowania 1/12 kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek. Brak reakcji pracownika (do 30 czerwca 2022 r.) oznaczać będzie jego decyzję o pozostaniu na dotychczasowych zasadach. Natomiast nowe oświadczenie pracownika w sprawie stosowania 1/12 kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek będzie miało zastosowanie od 1 lipca 2022 r.

Również do 30 czerwca każdy inny podatnik uzyskujący przychody za pośrednictwem płatnika będzie mógł złożyć wniosek swojemu płatnikowi w sprawie stosowania 1/12 kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek. Oświadczenie będzie miało zastosowanie od 1 lipca 2022 r.

 

Pobór zaliczek od świadczeń w naturze

Jeżeli świadczenia w naturze, świadczenia ponoszone za podatnika lub inne nieodpłatne świadczenia będą przysługiwały podatnikowi za okres dłuższy niż miesiąc, przy obliczaniu zaliczek za poszczególne miesiące przyjmuje się ich wartość w wysokości przypadającej na jeden miesiąc.

Jeżeli nie jest możliwe określenie, jaka część tych świadczeń przypada na jeden miesiąc, a doliczenie całej wartości w miesiącu ich uzyskania spowodowałoby niewspółmiernie wysoką zaliczkę w stosunku do wypłaty pieniężnej, płatnik – na wniosek podatnika – ograniczy pobór zaliczki za dany miesiąc i pobierze pozostałą część zaliczki w następnych miesiącach roku podatkowego.

 

Bez zaliczki przy małych dochodach – konieczny wniosek

Płatnik nie będzie pobierał zaliczek, jeżeli podatnik złoży wniosek o niepobieranie zaliczek w danym roku podatkowym. Taki wniosek będzie mógł złożyć podatnik, który będzie przewidywał, że uzyskane przez niego dochody podlegające opodatkowaniu nie przekroczą w roku podatkowym kwoty 30.000 zł.

Wniosek ten powinien zostać niezwłocznie wycofany, jeżeli podatnik stwierdzi, że wysokość tych dochodów przekroczy tę kwotę. W przypadku wycofania przez podatnika wniosku o niepobieranie zaliczek w danym roku podatkowym, płatnik będzie obliczał zaliczki bez pomniejszania, jej o kwotę zmniejszającą.

 

Możliwość wspólnego opodatkowania dla osób samotnie wychowujących dziecko

Po nowelizacji wróci możliwość wspólnego opodatkowania dla osób samotnie wychowujących dziecko. Jeżeli podatnik złoży płatnikowi oświadczenie, że za dany rok zamierza opodatkować dochody na zasadach określonych dla osób samotnie wychowujących dzieci, a za rok podatkowy przewidywane, określone w oświadczeniu:

1)         dochody podatnika nie przekroczą kwoty 120.000 zł, a dziecko nie uzyskuje żadnych dochodów, które łączy się z dochodami podatnika – zaliczki za wszystkie miesiące roku podatkowego wynoszą 12% dochodu uzyskanego w danym miesiącu od tego płatnika i są dodatkowo pomniejszane za każdy miesiąc o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej;

2)         dochody podatnika przekroczą kwotę 120 000 zł, a dochody dziecka, które łączy się z dochodami podatnika, nie przekraczają tej kwoty – zaliczki za wszystkie miesiące roku podatkowego wynoszą 12% dochodu uzyskanego w danym miesiącu od tego płatnika.

 

Likwidacja ulgi dla klasy średniej

Od 1 lipca 2022 r. likwidacji ulegnie ulga dla klasy średniej. Pracodawcy przy naliczaniu zaliczki na podatek nie będą już ustalali kwoty tej ulgi i odliczali jej od podstawy do opodatkowania. Ostatnim miesiącem, w którym będą to robili, będzie czerwiec.

W przypadku podatników, dla których uchylenie tzw. ulgi dla klasy średniej mogłoby nie być korzystnym rozwiązaniem, w nowelizacji przewidziano uprawnienie do rozliczenia z zastosowaniem tego mechanizmu. W przypadku gdy podatek należny za 2022 rok wynikający z zeznania będzie wyższy od hipotetycznego podatku należnego za 2022 roku z zastosowaniem ulgi, właściwy naczelnik urzędu skarbowego będzie zwracał podatnikowi kwotę tej różnicy. Tym samym uchylenie ulgi dla klasy średniej nie spowoduje niekorzystnych skutków podatkowych. I nie będzie wiązało się z pogorszeniem sytuacji podatników wcześniej do niej uprawnionych.

 

Zmiana kryterium dochodu pełnoletniego, uczącego się dziecka

 

Kolejna zmiana dotyczy kryterium dochodu pełnoletniego uczącego się dziecka, od którego zależy możliwość:

  • preferencyjnego opodatkowania dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci,
  • skorzystania ze zwolnienia w ramach PIT-0 dla rodzin 4+,
  • skorzystania z podatkowej ulgi na dzieci.

Projekt ustawy zawiera propozycję zmiany kwoty kryterium dochodowego pełnoletniego uczącego się dziecka. Polega ona na jej zwiększeniu (z 3.089 zł) oraz rezygnacji w wpisywania stałej kwoty, którą każdorazowo ustawodawca będzie musiał zmieniać. Zaproponowano, aby kwota ta wynosiła dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego. Od marca 2022 roku kwota renty socjalnej wynosi 1.338,44 zł. Zatem jej dwunastokrotność to kwota 16.061,28 zł.

 

Zmiany w zakresie zwolnień przedmiotowych

Do limitu zwolnień w zakresie PIT-0, tj. zwolnień przedmiotowych określonych w art. 21 ust. 1 pkt 148 (dla osób do 26 lat) i pkt 152–154 (seniorzy, osoby powracające, dzieci 4 +) do kwoty przychodów zwolnionych od podatku wynoszącej 85.528 zł dojdzie nowy rodzaj przychodów, tj. zasiłki macierzyńskie.

 

Zmiana w uldze dla seniora od 1 stycznia 2023 r.  

Zwolnienie będzie obejmowało wyłącznie te osoby, które mimo nabycia uprawnienia do świadczenia nigdy nie pobierały świadczenia emerytalnego. Zatem, po zmianie z omawianego zwolnienia nie skorzystają osoby, które powróciły na rynek pracy z emerytury (renty), również korzystające ze zwolnienia w 2022 roku. Zmiana w tym zakresie ma wejść od 1 stycznia 2023 r.

Źródło

Projekt ustawy z 23 marca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw

 

Autor:

Andrzej Radzisław

radca prawny, specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych,

wykładowca na szkoleniach z ponad 20-letnim doświadczeniem